Từ 1995 đến nay ở Việt Nam đã thực hiện được nguyên tắc BHXH: có đóng, có hưởng, xóa bỏ bao cấp từ Nhà nước về BHXH, phù hợp với mô hình phân phối của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự điều tiết của Nhà nước. Quan hệ mức đóng và quyền lợi hưởng đã tuân thủ các nguyên tắc của hoạt động BHXH trong từng chế độ riêng biệt.
Phạm vi đối tượng tham gia BHXH từng bước được mở rộng, tạo được sự bình đẳng giữa những người lao động làm việc trong các thành phần kinh tế khác nhau, làm thay đổi nhận thức của người lao động và người sử dụng lao động trong việc thực hiện nghĩa vụ BHXH, khuyến khích người lao động tự giác thực hiện nghĩa vụ và quyền lợi BHXH. Tạo được sự an tâm, lòng tin và sự công bằng cho mọi người lao động trong xã hội trước chính sách BHXH. Cuối năm 1995, số người tham gia BHXH là 2.275.998 người đến cuối năm 2007 là 8.148.123 người.
Hệ thống BHXH Việt Nam tập trung thống nhất từ Trung ương đến địa phương, đã chuyên môn hóa việc tổ chức thực hiện tốt các chính sách, chế độ BHXH. Do vậy đã tách hoạt động của sự nghiệp thu – chi quản lý quỹ BHXH ra khỏi chức năng quản lý Nhà nước. BHXH Việt Nam có điều kiện để thực hiện cải cách hành chính, tổ chức thực hiện tốt thu – chi BHXH, cải tiến quy trình thủ tục xét duyệt hồ sơ hưởng BHXH trong cả nước được thống nhất, kịp thời, công bằng và hiệu quả.
Hệ thống văn bản pháp luật về BHXH được sửa đổi, bổ sung phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước. Hơn 60 năm thực hiện chính sách BHXH, năm 2006 đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống chính sách BHXH ở nước ta trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, đó là sự ra đời của Luật BHXH, bao gồm BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện và bảo hiểm thất nghiệp. Luật là văn bản pháp luật hoàn thiện nhất, có tính pháp lý cao nhất trong lĩnh vực BHXH từ trước đến nay của nước ta. Luật đã thể chế hóa các quy định về BHXH, tính pháp lý cao và ổn định đã khắc phục được những thay đổi thường xuyên trong chế độ chính sách BHXH. Từ đó đã tạo điều kiện để cơ quan BHXH triển khai thực hiện có hiệu quả chính sách BHXH.